Z czego wynika nietolerancja glutenu?

U coraz większej części populacji wykształcają się różnego rodzaju alergie i nietolerancje. Nie każdy z nas zdaje sobie sprawę z tego, ale do jednego z najczęściej uczulających produktów, zaraz po mleku, zalicza się pszenicę. W swoim składzie zawiera gluten, a poprzez obróbkę oraz modyfikacje znaleźć ją można w wielu produktach.

Nietolerancja glutenu – czym jest?

Gluten to nic innego, jak białko zapasowe roślin zbożowych, zaliczany do prolamin. Podobnie jak z alergią na pyłki, organizm może reagować na jego obecność poprzez uruchomienie mechanizmów obronnych. Wówczas mamy do czynienia z:

  • celiakią – chorobą autoimmunologiczną wywołaną spożywaniem glutenu,
  • alergię na gluten – nabytą reakcją, która pojawia się po kontakcie z alergenem,
  • nadwrażliwość na gluten – swoista reakcja immunologiczna bez podłoża genetycznego.

Termin “nietolerancja glutenu” odnosi się do nietolerancji pokarmowej – nieimmunologicznej reakcji organizmu. Na wszelkiego rodzaju problemy z trawieniem tego białka składa się wówczas wiele czynników, w tym metaboliczne, enzymatyczne czy toksyczne.

Nietolerancja glutenu – objawy

Przy nietolerancji glutenu pojawiają się dość niespecyficzne objawy ze strony układu pokarmowego – ból brzucha, biegunkę czy wzdęcia. Są one tak powszechne i związane z różnego rodzaju chorobami, że człowiek w pierwszej chwili nie zdaje sobie nawet spawy, że przyczyną może być gluten. Do bardziej nietypowych objawów mogących wskazywać nadwrażliwości na gluten, ale nie związanych z przewodem pokarmowym zaliczyć można:

  • anemię,
  • zaburzenia neurologiczne lub psychiczne.
  • zmiany zapalne skóry i błon śluzowych.

Natomiast przy celiakii wyróżnia się dodatkowo zanik kosmków jelitowych. Częstotliwość oraz nasilenie objawów zależy od organizmu.

Nietolerancja glutenu – czego unikać?

Najprościej mówiąc – aby uniknąć nieprzyjemnych objawów, należy wprowadzić dietę bezglutenową. Polega ona na wykluczeniu ze swojego jadłospisu produkty zawierające gluten i zastąpienie ich innymi, równie wartościowymi. W zależności od rodzaju nietolerancji wystarczy tylko unikalnie pszenicy lub całkowite zrezygnowanie z produktów, w skład których wchodzi mąka z niej. Mowa tutaj głównie o:

  • pieczywie,
  • makaronach,
  • wielu słodyczach.

Dozwolone są produkty naturalnie wolne od glutenu – ryż, kasza jaglana, kukurydza, gryka.

Gluten jest dość powszechnym białkiem, które z powodów medycznych jest wykluczane u coraz większej części populacji. Wszelkie podejrzenia o nietolerancję glutenu można zbadać w laboratorium poprzez np. badanie stężenia przeciwciał w krwi.