Choroby tarczycy – przyczyny, objawy, leczenie

Tarczyca, a tak dokładnie to gruczoł tarczowy znajduje się u podstawy szyi, przed tchawicą. Produkuje hormonów (trójjodotyroniny – T3 i tyroksynę – T4), które odpowiadają za przemianę materii w tkankach i innych narządach. W skrócie kontrolują metabolizm. Niestety, gdy tarczyca choruje, nie daje typowych dolegliwości. Z jakimi chorobami tarczycy mamy do czynienia w dzisiejszych czasach?

Nadczynność tarczycy

Za nadczynność tarczycy uznaje się stan, w którym narząd ten produkuje za dużo hormonów w stosunku do aktualnych potrzeb organizmu. Do najczęstszych przyczyn nadczynności tarczycy w Polsce zalicza się chorobę Gravesa-Basedowna. Ma ona podłoże autoimmunologiczne, które doprowadza to tego, że własne hormony pobudzają tarczycę do pracy. Drugim czynnikiem są aktywne guzki tarczycy – wole guzkowe nadczynne lub guzy autonomiczne. Stan nadczynności objawia się uczuciem gorąca, wypadaniem włosów, wytrzeszczem oczu nadmierną utratą wagi. Diagnoza stawiana jest na podstawie badań stężenia hormonów oraz USG tarczycy. Do przywrócenia równowagi stosuje się tyreostatyki lub leczenie jodem promieniotwórczym.

Niedoczynność tarczycy

Niedoczynność tarczycy oznacza, że narząd ten produkuje za mało hormonów w stosunku do aktualnych potrzeb organizmu. Za częste przyczyny uznaje się stan po operacji usunięcia tarczycy i po leczeniu jodem promieniotwórczym. Wyróżnia się tutaj także chorobę Hashimoto, czyli przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. doprowadza ona do stanu, kiedy to własne przeciwciała przez lata niszczą komórki tarczycy. Niedoczynność tarczycy można rozpoznać po ciągłym uczuciu zimna, przyroście masy, depresji czy zaburzeniach pamięci. Diagnoza opiera się na badaniu stężenia TSH, T3 i T4 oraz poprzez USG. W leczeniu wykorzystuje się lewotyroksynę, którą należy przyjmować regularnie.

Nowotwór tarczycy

Coraz częściej spotykany wśród ludzi nowotwór, który może przyjąć formę złośliwą (rzadziej) lub niezłośliwą (częściej). Jego występowanie jest uwarunkowane przede wszystkim czynnikami genetycznymi oraz predyspozycjami do rozwinięcia się choroby – można zaobserwować, że znacznie częściej chorują kobiety, aniżeli mężczyźni. Szacuje się jednak, że młodzi mężczyźni mają większe szanse na zachorowania na złośliwy nowotwór tarczycy. Do najczęstszych objawów zaliczyć można wyczuwalny guzek w tarczycy, poszerzenie obwodu szyi czy powiększenie węzłów chłonnych szyi. Wykrywanie opiera się na badaniu palpacyjnym szyi, USG tarczycy oraz biopsji cienkoigłowej. Samo leczenie jest uzależnione od stadium i rozmiaru guza. Wyróżnia się tutaj leczenie chirurgiczne, jodem promieniotwórczym i teleradioterapia w obrębie szyi.

Niech nie zmyli nas rozmiar czy umiejscowienie tarczycy – w gruncie rzeczy to mały, ale niezwykle ważny gruczoł. Wydzielane przez nią hormony wpływają na pracę niemal wszystkich komórek. Dlatego nie zapominajmy o regularnym badaniu poziomu TSH, T3, T4 oraz USG tarczycy.