Sen w życiu seniora – jak o niego dbać?

Jedną z kluczowych sfer naszego życia jest regularny sen. Wpływa on zarówno na zdrowie psychiczne, jak i fizyczne. Wraz z wiekiem, pojawiają się coraz to nowe problemy związane ze snem. Seniorzy są bardziej podatni na zaburzenia w tym zakresie, niż osoby młode. Jak rytm dobowy funkcjonuje u osób w zaawansowanym wieku? Z jakich wskazówek mogą korzystać seniorzy, aby zdrowo spać?

Czy dbanie o sen ma znaczenie?

Sen jest niezwykle ważny dla wszystkich starszych osób. Wpływa on na wiele aspektów ich zdrowia i determinuje jakość codziennego życia. Przede wszystkim, wypoczynek reguluje nastrój i wpływa na ewentualne ryzyko pojawienia się chorób psychicznych. Istnieje wyraźna tendencja potwierdzająca, że osoby śpiące zbyt mało częściej zmagają się z zaburzeniami nastroju, depresją i stanami lękowymi. Dbanie o wypoczynek wpływa korzystnie również na funkcjonowanie poznawcze. Wyspany umysł lepiej zapamiętuje informacje, a skoncentrowanie się na konkretnej czynności staje się zdecydowanie łatwiejsze.

Seniorzy często zmagają się z obniżoną odpornością. Dbałość o sen zmniejsza podatność na infekcje, co znacznie podnosi bezpieczeństwo i zmniejsza ryzyko zachorowania. Nie można też zapomnieć o tym, że seniorzy dbający o sen są mniej narażeni na cukrzycę, otyłość, nadciśnienie, zawał serca i udar.

Sen w życiu seniora – charakterystyka

Sen w życiu seniorów charakteryzuje się zdecydowanie innymi cechami niż w wieku dziecięcym, czy dorosłym. Pojawia się bowiem sporo kłopotów związanych ze zmianami w funkcjonowaniu organizmu skorelowanymi silnie z problemami z regulacją zegara biologicznego. Przede wszystkim, skróceniu ulega ilość czasu spędzanego w głębokim śnie. Dodatkowo, zwiększa się częstotliwość wybudzeń w ciągu nocy, a także pojawiają się tendencje do wczesnego wstawania. Wszystko to skutkuje dość krótkim, płytkim i przerywanym snem. Seniorzy często potrzebują więc drzemek w ciągu dnia, dzięki którym mogą uzupełnić ilość snu potrzebnego im do prawidłowego funkcjonowania. .

Efektywne wysypianie się mogą utrudniać kłopoty zdrowotne. Przewlekłe bóle głowy i kręgosłupa, bezsenność czy zaburzenia oddychania – wszystko to wpływa na możliwość zapadnięcia w głęboki i nieprzerwany sen. Osoby starsze często zmagają się z zaburzeniami w zakresie wydzielania melatoniny. Konieczne jest wówczas skontaktowanie się z lekarzem i wprowadzenie odpowiedniej suplementacji.

Starsze osoby muszą mieć na uwadze to, że część środków farmakologicznych przyjmowanych w celu leczenia chorób przewlekłych, może powodować lub potęgować zaburzenia snu. Niezwykle ważne jest więc ścisłe stosowanie się do zaleceń lekarskich i zgłaszanie wszelkich nieprawidłowości od razu, gdy się pojawią. Czasem wystarczająca może okazać się zmiana pory przyjmowania leku – już samo to często ułatwia zasypianie i zmniejsza częstotliwość przebudzania się. .

Zdrowe nawyki dla dobrego snu

Choć wraz z wiekiem trudności z zadbaniem o spokojny i głęboki sen są coraz większe, możliwe jest wprowadzenie kilku nawyków, które znacznie ułatwią zasypianie i zmniejszą częstotliwość przebudzeń.

• Regularność – aby przyzwyczaić swój organizm do regularnego i głębokiego snu, warto wyznaczyć konkretne godziny kładzenia się spać. Dzięki temu, możliwe będzie uregulowanie zegara biologicznego.
• Dobre wyposażenie sypialni – aby podnieść jakość snu warto kupić wysokiej jakości materac do spania oraz ergonomiczną poduszkę.
• Unikanie używek – zarówno papierosy, alkohol, jak i kawa, a nawet herbata w nadmiernych ilościach mogą utrudniać zasypianie.
• Zdrowa dieta – przed snem należy unikać spożywania ciężkich posiłków. Dania przygotowywane w ciągu dnia powinny dostarczać organizmowi wszelkich niezbędnych składników odżywczych.
• Aktywność fizyczna – nie musi być związana z uprawianiem sportu. Często wystarczy codzienny spacer.
• Kontrolne badania – czasem zaburzenia snu mogą wynikać np. z niedoborów witaminowych. Aby rozwiązać ten problem, trzeba
• Ograniczenie picia przed snem – rezygnacja z picia na godzinę przed pójściem do łóżka wyeliminuje problem związany z budzeniem się w celu pójścia do toalety. Choć problem ten może wydawać się bardzo prozaiczny, często stanowi przyczynę zaburzeń snu – nawet wśród młodych ludzi.
• Rezygnacja z drzemek – choć drzemki w ciągu dnia są niezwykle kuszące, sprawiają one, że zasypianie wieczorem staje się zdecydowanie trudniejsze.

Aktywność umysłowa dla starszych osób

Utrzymywanie aktywności umysłowej ma duże znaczenie w kontekście snu – szczególnie dla seniorów. Przede wszystkim, angażujące czynności – takie, jak rozwiązywanie krzyżówek, czytanie czy nauka nowych języków – niwelują stres. Dodatkowo, wzmacniają pamięć, koncentrację i podbudowują ogólne samopoczucie. Relaks i dobre funkcjonowanie kognitywne mają duże znaczenie dla efektywnego snu.

Dodatkowo, seniorzy angażujący się w różne aktywności cieszą się lepszym nastrojem i mają mniejszą skłonność do zamartwiania się problemami. Wszystko to sprawia, że wieczorem, kiedy kładą się spać, są w stanie zdecydowanie szybciej się wyciszyć, a aktywność mózgu przez całą dobę pozostaje na zdrowym poziomie.

Kiedy pójść do lekarza?

Zaburzenia snu mogą być bardzo niebezpieczne. Dla osób starszych, wiążą się one z ryzykiem zachorowania na schorzenia neurodegeneracyjne. W szczególności bezsenność sprzyja niszczeniu się neuronów i zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia Parkinsona i Alzheimera. Dlatego wszelkie problemy ze snem warto konsultować z lekarzem w momencie, w którym utrzymują się dłużej niż dwa tygodnie.

Sen w życiu seniorów jest bardzo ważny i warto o tym pamiętać! Dzięki podstawowym, zdrowym nawykom możliwe jest zadbanie o głęboki i regularny wypoczynek, który korzystnie wpłynie na ogólne samopoczucie i zmniejszy ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych.