Suplementy w ciąży – podstawowe zasady

Ciąża to magiczny czas w życiu każdej kobiety. Oczekiwanie na dziecko wiąże się z wieloma emocjami i przepięknymi przeżyciami. Jednocześnie jednak stawia przed przyszłą mamą wiele wyzwań. Są one skoncentrowane przede wszystkim na zapewnieniu zdrowia dziecku. Kontrowersyjnym tematem jest konieczność przyjmowania suplementów w ciąży. Co warto wiedzieć na ten temat? Kiedy konieczne jest uzupełnianie pewnych substancji odżywczych, a kiedy wystarczy jedynie stosowanie się do zasad zdrowej diety?

Witaminy i minerały – o co zadbać w ciąży?

Zdrowa dieta matki ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju dziecka. Szczególne znaczenie odgrywa prawidłowa podaż witamin i minerałów. Które z nich są najważniejsze?

• Żelazo – podczas ciąży zachodzą mechanizmy, które znacznie zwiększają stopień zapotrzebowania na żelazo. Brak odpowiedniej ilości tego składnika w diecie może sprzyjać niedokrwistości.
• Kwas foliowy – jest szczególnie ważny w pierwszych tygodniach i miesiącach ciąży. Prawie zawsze zaleca się kobietom suplementowanie tej substancji.
• DHA – jest odmianą omega-3. Jego znaczenie dotyczy przede wszystkim rozwoju wzroku oraz układu nerwowego płodu.
• Wapń – bierze udział w procesie rozwoju kości i zębów dziecka. Wapń powinien być stałym elementem diety kobiety podczas całego okresu trwania ciąży.
• Magnez – zdarza się, że jego niedobory prowadzą do nieprawidłowego funkcjonowania mięśni.
• Witamina B12 – jej główną rolą jest utrzymanie w zdrowiu układu nerwowego. Jej niedobory mogą zaburzyć proces rozwoju mózgu dziecka.
• Witamina D – jej odpowiedni poziom w diecie matki wpływa widocznie na rozwój kości u dziecka. Dodatkowo, warunkuje w dużym stopniu nastrój i ogólne samopoczucie przyszłej matki.

Suplementy, a zdrowa dieta

Podstawową zasadą zdrowia matki i dziecka w ciąży jest dbanie o różnorodność żywieniową. Posiłki nie powinny być powtarzalne, a wiele można zyskać dzięki komponowaniu dań zgodnie z zasadami zdrowego odżywiania. Nie można jednak popadać w skrajności! Czasem zdarza się, że przyszłe mamy starają się całkowicie wykluczyć z diety produkty, które nie są w 100% pełnowartościowe. Może to prowadzić do dostarczania organizmowi zbyt małej ilości kalorii. Jednocześnie, warto obalić mit mówiący o tym, że w ciąży trzeba jeść za dwóch. Zdecydowanie tak nie jest! Wartość kaloryczna diety powinna się nieco zwiększyć, jednak przesadna ilość kalorii bardzo szybko doprowadzi do nadwagi.

Ważnym elementem funkcjonowania kobiety w ciąży jest przyjmowanie zbilansowanej suplementacji. W tym celu konieczne jest regularne wykonywanie badań kontrolnych i konsultowanie ich z lekarzem. A dlaczego? Suplementacja przyjmowana “na ślepo”, na własną rękę, często przynosi więcej szkody niż pożytku. Nie można też traktować suplementów diety jako zamiennika zdrowej i zbilansowanej diety. Są to środki, które mają jedynie wspomagać funkcjonowanie organizmu, uzupełniając jedynie niezbędne witaminy i minerały, której w danej sytuacji nie mogą być dostarczone w naturalny sposób.

Jak suplementacja wpływa na zdrowie dziecka?

Prawidłowy rozwój płodu w dużym stopniu zależy właśnie od odpowiednio zbilansowanej diety i suplementacji. Na jakie aspekty najbardziej wpływa stosowanie suplementów przez przyszłą matkę?

• Rozwój układu nerwowego – kluczowym suplementem wpływającym na prawidłowy rozwój układu nerwowego jest kwas foliowy.
• Rozwój kości – aby dziecko miało silny układ kostny, matka powinna spożywać dużą ilość produktów bogatych w wapń, lub go suplementować.
• Produkcja hemoglobiny – dzięki stosowaniu suplementów, w których składzie znajduje się magnez, zarówno dziecko, jak i matka, otrzymują wysoki stopień ochrony przed niedokrwistością.
• Rozwój układu odpornościowego – suplementacja może ochronić dziecko przed infekcjami i chorobami autoimmunologicznymi. W szczególności dotyczy to preparatów zawierających witaminy C i D.
• Prawidłowe wykształcenie się wzroku i mózgu – niedobory często skutkują nieprawidłowym wykształceniem narządu wzroku i zaburzeniami w funkcjonowaniu układu nerwowego. Stosowanie suplementów zaleconych przez lekarza zmniejsza ryzyko wystąpienia problemów tego rodzaju.
• Mniejsze ryzyko wad rozwojowych – dotyczy to w szczególności mam, które mają problem ze stosowaniem zdrowej, zbilansowanej diety.

Jak rozumieć środki ostrożności?

W mediach można znaleźć zalecenia dotyczące wielu różnych środków ostrożności, które mają chronić przed niewłaściwym stosowaniem suplementacji. Jednak nie warto polegać jedynie na wiedzy zdobytej w internecie. Rzetelnym źródłem informacji dotyczących zasad suplementacji jest lekarz prowadzący ciążę, a ewentualnie również położna bądź farmaceuta. Istnieje jednak szereg zaleceń, które są uniwersalne i powinna znać je każda przyszła mama.

Suplementów nie należy stosować na własną rękę. Dawki i rodzaje produktów muszą być bowiem dostosowane do trybu życia konkretnej osoby, jej diety i stopnia aktywności. Nieustannie powinny być też monitorowane reakcje organizmu. Szkodliwe jest omijanie wizyt kontrolnych i ignorowanie niepokojących symptomów – takich jak wysypka, czy nadmierne zmęczenie. Wybierane suplementy powinny być wyprodukowane przez renomowane firmy. Nieznane źródła to nienajlepszy wybór! Niesprawdzone suplementy mogą być niedostatecznie przebadane i niebezpieczne.

Suplementacja jest nieodłącznym elementem, który powinna do swojej codziennej rutyny wprowadzić praktycznie każda kobieta w ciąży. Ważne jest jednak to, aby było to zrobione rozsądnie. Włączenie każdego suplementu diety powinno być skonsultowane z lekarzem prowadzącym. Należy zachować wszelkie środki ostrożności, które podniosą stopień bezpieczeństwa nienarodzonego dziecka i zapewnią mu prawidłowy rozwój.